10 ciekawostek o polskich królach i ich otoczeniu, o których nie mieliście pojęcia!

Bardzo często mamy wrażenie, że jesteśmy świadkami procesów i wydarzeń o pionierskim i precedensowym charakterze. Jednak jak dowodzi wnikliwsza analiza przeszłości, to co dla naszego pokolenia ma pozorny smak nowości, znane już było dawno temu. Podobnie niektóre spostrzeżenia kronikarzy opisujących władców Polski, a także wydarzenia z królewskich dworów przeniesione na stronice kronik z łatwością można by porównać do dzisiejszych czasów.

Jakie przywary charakteryzowały polskich królów? Czy współcześni politycy mają z nimi coś wspólnego? Poniżej znajduje się pierwsza część zaskakujących i zabawnych spostrzeżeń dotyczących polskich władców. Czy odkryjecie w opisach m.in. Galla Anonima, Jana Długosza, Wincentego Kadłubka znane nam współczesne postaci sceny politycznej? Myślę, że zabawa może być przednia. Zapraszam do lektury.

1. Bolesław Chrobry

„Wielki i ciężki, że ledwie na koniu mógł usiedzieć, ale bystrego umysłu” (tzw. Powieść doroczna)

boleslaw-chrobry-pbk

2. Mieszko II (syn Bolesława Chrobrego)

„Okazał się Mieszko człowiekiem gnuśnego charakteru, tępego umysłu, niezgrabny, w radach nierozsądny, w działaniu słaby, mało zdatny do spraw większej wagi”
(J. Długosz, Roczniki, czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego)
mieszko-ii

3. Rycheza (żona Mieszka II)

Jan Matejko sportretował niewiele kobiet. Jednak wśród nielicznych znalazła się Rycheza, żona Mieszka II. To wyróżnienie wydaje się być w pełni uzasadnione, bowiem żaden wcześniejszy władca nie miał żony z tak wysokiego rodu. Była córką palatyna reńskiego Herenfrieda Ezzona oraz Matyldy, siostry cesarza Ottona III. Mieszko II dzięki ożenkowi z Rychezą został wprowadzony w świat wielkiej polityki. Świadczyło to niewątpliwie o wzroście znaczenia Polski w tym okresie.

rycheza

4. Kazimierz Odnowiciel

„Na obrazku już nasz władca fachowo składa dłonie do modlitwy i surowo patrzy w oczy obecnych, jak gdyby chciał sprawdzić, czy zachowują się należycie w takiej oto chwili’
(S. Kobyliński, Tajemnice pocztu Matejki, Warszawa 1984)
kazimierz-odnowiciel

5. Władysław Herman

„Sławny z dzielności rycerskiej nie mniej niż z pobożnośći”
(Mistrza Wincentego Kronika Polska, tłum. K. Abgarowicz, B. Kurbis. Warszawa 1974)

wladyslaw-herman

„Był człowiekiem ociężałym i chorym na nogi”
(Gall Anonim, Kronika polska, ks. I. Wrocław 1982)

6. Sieciech – był to polityk, którego pozycja w państwie była niejednokrotnie większa niż samego króla Hermana. Gall Anonim nie darzył sympatią palatyna, co spowodowało, że jego postać jawi się jako jedna z najbardziej antypatycznych w dziejach polskiego średniowiecza. Gall pisał, że był „zaślepiony chciwością, przez którą popełniał wiele czynów okrutnych i nie do zniesienia”. Najprawdopodobniej był inicjatorem buntu przeciwko Bolesławowi Śmiałemu (bratu Władysława Hermana). Ponadto był podejrzany o romans z Judytą Marią, trzecią żoną Władysława Hermana. Wygnany z kraju ok. 1100 roku.

Denary Sieciecha
Denary Sieciecha

7. Bolesław Krzywousty

„Książe miał krzywe i nieproste usta lub też wargi niezbyt właściwe” (Kronika o Piotrze Właście)
boleslaw-krzywousty
8. Ryksa
Życiorysy księżniczek piastowskich były dość schematyczne. Czekała je przyszłość w klasztorach lub wstąpienie w związek małżeński. Oczywiście współmałżonka i datę zaślubin wybierali jej bracia lub ojciec. Taki los spotkał też Ryksę, córkę Władysława Wygnańca. Jednakże dzięki matce była ona skoligacona z cesarzem Niemiec. To wystarczyło by owdowiały w 1149 roku król Kastylii, Alfons VII postarał się o jej rękę. Mimo,że róźnica wieku między nimi wynosiła 20 lat, do ślubu doszło w 1152 roku. Po śmierci Alfonsa Ryksa wiązała się jeszcze dwukrotnie. Najpierw z hrabią Prowansji, a później po jego śmierci z hrabią Tuluzy.

Tata Ryksy czyli Władysław II Wygnaniec
Tata Ryksy czyli Władysław II Wygnaniec

9. Bolesław Kędzierzawy (wuja Ryksy)
„Wszyscy kronikarze z mistrzem Wincentym na czele przedstawiają tego księcia jako władcę niezbyt energicznego, nieudolnego, a często nawet bezwolnego”
(B. Snoch, Synowie Krzywoustego, Warszawa 1987)

„Syn [Bolesława Krzywoustego] nazwany później od swych kręconych włosów Kędzierzawym”
(T. Wasilewski, Bolesław IV Kędzierzawy. (w) Poczet królów i książąt polskich. Red. A. Garlicki, Warszawa 1984)
boleslaw-kedzierzawy

10. Na koniec Mieszko III Stary
„Był to istotnie człowiek utalentowany i energiczny, który z żelazną wolą zwalczał wszelką opozycję i potrafił sprawować władzę w sposób absolutny. (…) Cechą znamienną jego polityki było dążenie do wielkiego pomnożenia zasobności książęcego skarbu, jako narzędzia jego władzy i potęgi. W tym celu nie tylko ściągał wielkie podatki, ale dokonywał operacji bicia monety (brakteatów) o obniżonej zawartości srebra, co było w istocie fałszowaniem pieniądza i oznaczało narażanie poddanych, także i polskiego Kościoła, na wielkie straty”
(J. Giertych, Tysiąc lat historii polskiego narodu. Londyn 1986)
mieszko-iii-stary

Wszystkie informacje pochodzą z książki Mariusza Trąby i Lecha Bielskiego „Królowie i książęta polscy”