Powszechność prawa

Powszechność prawa wyrażona w ten sposób jest dość charakterystycznym elementem teorii Rawls’a. Warunek powszechności łączy się z warunkiem, który żąda aby zasady teorii były publiczne, w takim sensie, że również znane wszystkim członkom społeczeństwa, szanowane publicznie, trafiające do publicznej akceptacji i jawne. W moim odczuciu w tym elemencie odczuwalny jest silny wpływ imperatywu kategorycznego Kanta. John Rawls pisze także o warunku finalnym, ma na uwadze, aby wynik stosowania zasad był ostatecznym rozstrzygnięciem sporu czy danej kwestii, aby nie było zasad wyższych, możliwości podważania czy odwołania. Równość w dość oczywisty sposób jest odrębnym warunkiem będąc jednocześnie zawarta w duchu warunków pozostałych, strony danego sporu, rozstrzygnięcia są równe sobie i jako równe są równo traktowane przy rozstrzygnięciu. Wyniki decyzji będące skutkiem roszczeń tak jak same roszczenia powinny być jakoś uporządkowane, filozof twierdzi, że powinna powstać silna zasady czy reguła wedle, której to porządkowanie ma mieć miejsce i, której to zasady należy bezwarunkowo przestrzegać.
„Racjonalnie uzgodnione ograniczenia warunkujące wzajemnie korzystną współprace”
„Normy […] są niezbędne do zachowania jakiejś postaci liberalnego porządku”
Elementy „Teorii sprawiedliwości” Rawls’a mówiące o wolności wobec prawa w społeczeństwie, poglądy oraz modyfikacja ich zasad, w tym zasad sprawiedliwości pod wpływem licznych komentarzy i krytyki Harta. Bardzo interesującej z punktu widzenia problematyki mojej pracy ujęcie zasad sprawiedliwości krytycy nie przedstawienie wystarczających racji odnośnie sytuacji stron w położeniu pierwotnym. Kontrowersyjna i komentowana wielokrotnie była również kwestia podstawowych wolności i ich pierwszeństwa względem położenia pierwotnego. Pobudzenie w środowisku budziła luka opisująca możliwość korzystania z jak najpełniejszego właściwego systemu różnych wolności, do której musiał filozof w jakiś sposób odnieść prawo korzystania z podobnego systemu dla wszystkich. Modyfikacje odnoszą się do konfliktu podstawowych wolności, regulowania wolności i rozróżnienia pomiędzy ograniczaniem wolności, a jej regulacją.
Rawls głosił, że jest potrzebne wzajemne dostosowywanie, wolności mogą być regulowane jednak jedyną ku temu przesłanką powinny być inne wolności. Filozof wprowadza pojęcie regulowania wolności, niedopuszczalne jest w jego opinii wprowadzanie jakichkolwiek ograniczeń w stosunku do wolności, których źródłem miałyby być inne wartości które nie są wolnościami, jak na przykład publiczne dobro lub jakieś wartości etyczne. Rawls stwierdził, że nie należy budować dość obfitej listy wolności podstawowych gdyż im większy zbiór tym trudniej zagwarantować ich ochronę w praktyce. Poprzez obranie takiego ilościowego kryterium w stosunku do różnych wolności zostaje utrudnione dostosowywanie różnych wolności do siebie wzajemnie, im mniej gałęzi wolności tym mniej potrzeba regulacji i dostosowań. Rawls odrzuca jednak takie rozstrzygnięcie. Filozof kieruje swoją koncepcje z rozmyślań o jak najszerszym systemie wolności na „w pełni wystarczający system”.

1.5 Jean-Jacques Rousseau

Rousseau przywołuje trzy zasadnicze cechy, które powinny charakteryzować idealną formację społeczną. Zaliczyć do nich należy: zamkniętość, podporządkowanie się każdego obywatela państwu oraz wspólnotę moralną. Autor książki rozważania zaczyna od pierwszej z wymienionych cech. Według niego w zamkniętości społeczeństwa Rousseau upatrywał tożsamości i spójność formacji społecznej. Tożsamość i spójność zarazem siłą rzeczy wyznaczają odrębność pewnej jakości od innej. Rousseau uznał, iż społeczeństwo, które w innym ugrupowaniu dostrzega pewne prawdopodobieństwo zagrożenia, jest społeczeństwem „zdrowym”